Skip to main content

Bezpieczeństwo terapii genowej pod obserwacją: tymczasowe wstrzymanie Elevidys

Rzecznik firmy Sarepta potwierdził w zeszły piątek, że 51-letni pacjent zmarł z powodu ostrej niewydolności wątroby podczas udziału w wczesnej fazie badania terapii genowej na dystrofię mięśni obręczy kończyn (limb-girdle muscular dystrophy , LGMD). To już kolejne doniesienie po informacjach o dwóch zgonach pacjentów, które powiązano z terapią genową Elevidys – lekiem stosowanym w leczeniu dystrofii mięśniowej Duchenne’a (DMD).

Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (Food and Drug Administration, FDA) zażądała od Sarepty dobrowolnego wstrzymania wszystkich dostaw leku Elevidys. FDA uzasadniła swoje żądanie faktem, że „wszystkie trzy zgony wydają się być wynikiem ostrej niewydolności wątroby u osób leczonych Elevidys lub terapią genową w fazie eksperymentalnej wykorzystującą ten sam wektor wirusowy AAVrh74, który stosowany jest w Elevidys”. Firma początkowo odmówiła, jednak FDA uzasadniła swoją prośbę „nieakceptowalnym i znacznym ryzykiem choroby lub obrażeń”. W dniu 22.07.2025 r. Sarepta poinformowała FDA, że dobrowolnie i tymczasowo wstrzymuje wszystkie dostawy leku Elevidys w USA, ale także w innych krajach, w tym w Japonii, w Zejednoczonych Emiratach Arabskich oraz krajach korzystających z programów wczesnego dostępu.

Sarepta odpowiedziała opinii publicznej, że „uczestnik badania nad LGMD, który zmarł, nie był leczony Elevidys, a proces podawania leku w badaniu SRP-9004 zakończył się przed jego śmiercią”. Firma podkreśliła także, że terapia genowa SRP-9004 różni się od Elevidys zarówno sposobem produkcji, dawką, jak i wskazaniem medycznym. Oba preparaty wykorzystują jednak ten sam wektor wirusowy – AAVrh74 – który wiązany jest z ostrą toksycznością wątroby.

Elevidys stał się pierwszą zatwierdzoną przez FDA terapią genową na DMD w czerwcu 2023 r., początkowo przeznaczoną dla dzieci w wieku 4-5 lat, które nie utraciły zdolności motorycznych. W 2024 r. rozszerzono wskazania w ramach programu przyspieszonej autoryzacji – także na pacjentów niechodzących, bez ograniczeń wiekowych. Stało się to mimo ostrzeżeń FDA, że poważne uszkodzenia wątroby to częsty skutek uboczny terapii.

Potwierdzenie śmierci dwóch nastolatków w czerwcu 2025 r. – również z powodu ostrej niewydolności wątroby – skłoniło FDA do nałożenia na lek tzw. czarnej ramki ostrzegawczej. Uruchomiono także dochodzenie w sprawie powiązań zgonów z terapią genową opartą na AAV. Mimo tych zdarzeń – które miały miejsce w marcu 2025 r. – Sarepta ogłosiła w kwietniu kontynuację trzech badań klinicznych nad LGMD, w których nadal wykorzystywany jest ten sam wektor AAVrh74.

W odpowiedzi na trzeci zgon pacjenta, Amerykańskie Towarzystwo ds. Dystrofii Mięśni (Muscular Dystrophy Association, MDA) wydało oświadczenie, w którym wyraziło głęboki smutek i zaznaczyło, że społeczność pacjentów z DMD jest zaniepokojona po informacji, że FDA zażądała wstrzymania dostaw Elevidys. MDA zapewniło również, że nadal będzie współpracować z przemysłem farmaceutycznym i FDA, jednak podkreśliło, że ich priorytetem pozostaje „nienegocjowalne” bezpieczeństwo pacjentów.

W zeszłym miesiącu Sarepta ogłosiła szeroko zakrojoną restrukturyzację, która objęła zwolnienie 500 pracowników i przesunięcie priorytetów na platformę siRNA, odchodząc od produktów opartych na technologii AAV. Firma wstrzymała wszystkie badania nad LGMD na rzecz programów terapeutycznych siRNA, które dotyczą takich schorzeń jak choroba Huntingtona, idiopatyczne włóknienie płuc oraz ataksja rdzeniowo-móżdżkowa.

Zobacz całą publikację: bioxconomy.com.