Firma Immusoft wprowadza do badań klinicznych pierwszą w historii terapią genową z użyciem komórek B. We wrześniu 2022, firma Immusoft z siedzibą w Seattle poinformowała, że otrzymała zgodę Agencji Żywności i Leków, FDA (ang. Food and Drug Adminstration) na rozpoczęcie badania klinicznego fazy I, oceniająceISP-001 w leczeniu Mukopolisacharydozy typu I (MPS I).
MPS I należy do rzadkich lizosomalnych chorób spichrzeniowych i charakteryzuje się nieprawidłowym gromadzeniem glukozaminoglikanów w organizmie. Przyczyną ich odkładania jest defekt enzymu lizosomalnego, który uczestniczy w procesie rozkładu siarczanu heparanu i dermatanu, glukozaminoglikanów (dawniej nazywanych mukopolisacharydami) wchodzącymi w skład proteoglikanów macierzy wewnątrzkomórkowej. Skutkiem spichrzania się tych związków jest przerost oraz deformacja wielu struktur łącznotkankowych, co prowadzi do rozwoju objawów takich jak: przepuklina pępkowa i pachwinowa, polipy błony śluzowej, sztywność stawów, pogrubienie rysów twarzy, przerost języka, wady układu kostnego, wady zastawkowe serca. Często u chorych obserwuje się zmętnienie rogówki, a także umiarkowane powiększenie wątroby i śledziony. Bardzo częste infekcje, w tym ucha środkowego, prowadzą do rozwoju niedosłuchu. W zależności od stopnia nasilenia choroby MPS I wyróżniamy trzy postaci choroby: Hurlera, Hurler-Scheiego oraz Scheiego. Najcięższą z nich jest choroba Hurlera, przebiegająca ze znacznym upośledzeniem umysłowym, szybko postępującym pogorszeniem stanu zdrowia, chorzy przeżywają ok 10 lat. Częstość występowania MSP I ocenia się na 1;100 000.
Firma opracowała nowatorską terapię komórkową wykorzystującą platformę ISP (angl. Immune system programming). Platorma ISP programuje komórki B do produkcji białek terapeutycznych, dzięki czemu mogą być wykorzystywane jako „biofabryki”, które po ponownym wprowadzeniu do organizmu dostarczają białka terapeutyczne. Firma zaprojektowała tę nowatorską platformę w celu obejścia immunogenności związanej z terapią genową dostarczaną przez wirusy i wstępnym kondycjonowaniem chemioterapii związanym z terapią genową za pośrednictwem komórek macierzystych, jednocześnie umożliwiając trwałe dostarczanie leków i możliwość ponownego dawkowania.
„Platforma ISP to pierwsza w swojej klasie technologia i pionierskie podejście do leczenia chorób u ludzi. Współpraca z pacjentami, FDA, badaczami i organizacją Immusoft w celu osiągnięcia tego ważnego kamienia milowego i rozpoczęcia pierwszego badania klinicznego na ludziach jest satysfakcjonująca” – powiedział dr n. med. Robert Sikorski, dyrektor medyczny Immusoft.
FDA nadała terapii ISP-001 oznaczenie Leku Sierocego oraz Rzadkiej Choroby Pediatrycznej w MPS 1, a firma ogłosiła, że badanie kliniczne fazy I rozpocznie się jeszcze w tym roku.
Sean Ainsworth, prezes i dyrektor generalny Immusoft, wyraził podekscytowanie zgodą FDA na rozpoczęcie badania. Nazwał to „ogromnym osiągnięciem dla firmy i historycznym momentem w dziedzinie terapii komórkowych i genowych”. Obecnie stosowane terapie z użyciem wektorów wirusowych związanych z adenowirusami i lentiwirusami budzą pewne ograniczenia związane z ich immunogennością i rozwinięciem odpowiedzi immunologicznej, co może ograniczyć skuteczność. Leczenie komórkami macierzystymi ma również ograniczenia u niektórych pacjentów. Sean Ainsworth podkreślił, że to całkowicie nowe podejście i pierwsze próby do włączenia programowanych komórek B do badań klinicznych otwierają nowe potencjalne, możliwości leczenia chorób nieuleczalnych.
Paul Orchard, Profesor z University of Minnesota zauważył, że terapie genowe niewirusowe, w tym ISP-001, mogą być bardzo obiecujące w leczeniu niektórych chorób, takich jak MPS I. Dodał, że istnieje wyraźna potrzeba nowych metod leczenia MPS I, ponieważ choroba ta nadal jest nieuleczalna i wciąż istnieje znacząca zachorowalność na MPS I.
Chociaż nie ma przyczynowej terapii MPS I, to istnieje kilka opcji leczenia, w tym przeszczepienie krwiotwórczych komórek macierzystych oraz enzymatyczna terapia zastępcza z użyciem laromidazy (Aldurazyme, firmy BioMarin). Jednak enzymatyczne terapie zastępcze wymagają częstych infuzji, co wpływa na jakość życia pacjentów. Immusoft ma nadzieję, że jego środek terapeutyczny zmniejszy potrzebę częstego dawkowania i poprawi wyniki pacjentów.
Warto dodać, że firma Immusoft nie jest jedyną firmą skoncentrowaną na rozwoju terapii komórkami B. Inne to Be Biopharma i Walking Fish Therapeutics. Inne firmy rozwijające terapie dla MPS I to Orchard Therapeutics i REGENXBIO.
Literatura
1.https://www.biospace.com/article/immusoft-takes-first-ever-engineered-b-cell-therapy-into-the-clinic/
2.https://www.immusoft.com/2022/09/01/immusoft-announces-fda-clearance-of-ind-application-for-isp-001-for-mps-i-the-first-engineered-b-cell-therapy-to-enter-into-clinical-trials/