W ostatnich dniach grudnia firma Pfizer Inc. ogłosiła pozytywne wyniki badania 3 fazy BENEGENE-2 (NCT03861273) oceniającego fidanakogen elaparwowek, eksperymentalną terapię genową, w leczeniu dorosłych mężczyzn z umiarkowanie ciężką lub ciężką hemofilią B.
W badaniu BENEGENE-2 osiągnięto pierwszorzędowy punkt końcowy, którym była redukcja rocznej częstości krwawień (ABR – annualized bleeding rate) po infuzji fidanakogenu elaparwowek w porównaniu ze standardowym schematem profilaktycznym z zastosowaniem czynnika IX (factor IX, FIX). W okresie od 12. tygodnia do 12. miesiąca po podaniu fidanakogenu elaparwowek w pojedynczej dawce 5×1011 kopii genu na 1 kg masy ciała ABR wyniósł 1,3 w porównaniu z 4,43 podczas okresu co najmniej sześciu miesięcy przed leczeniem, co oznacza 71% redukcję ABR (p<0,0001). Kluczowe drugorzędowe punkty końcowe wykazały 78% zmniejszenie występowania krwawień wymagających leczenia (p=0,0001) i 92% zmniejszenie rocznego wskaźnika infuzji (p<0,0001). Średnia aktywność FIX wynosiła 27% po 15 miesiącach i 25% po 24 miesiącach. Średnia wartość FIX:C była znacznie wyższa niż wstępnie określona wartość progowa 5% (p<0,0001).
Fidanakogen elaparwowek był ogólnie dobrze tolerowany, a profil bezpieczeństwa zgodny z wynikami fazy 1/2. U siedmiu (16%) pacjentów zgłoszono czternaście poważnych zdarzeń niepożądanych (serious adverse events, SAE), w tym jeden przypadek z dwoma zdarzeniami ocenionymi jako związane z leczeniem: krwotok z wrzodu dwunastnicy i niedokrwistość występujące w przebiegu stosowania kortykosteroidów. Nie stwierdzono zgonów w badanej grupie pacjentów. Wśród SAE związanych z leczeniem zgłaszano głównie reakcje związane z infuzją, zdarzenia zakrzepowe lub wytworzenie inhibitorów FIX.
Fidanakogen elaparwowek to nowa, eksperymentalna terapia genowa, która zawiera kapsyd wirusa związanego z adenowirusem (adeno-associated virus, AAV) uzyskany metodami inżynierii biologicznej oraz ludzki gen FIX o wysokiej aktywności krzepnięcia. Celem tej terapii genowej jest umożliwienie pacjentom z hemofilią B wytwarzania FIX poprzez podanie jednorazowej terapii, zamiast konieczności regularnego otrzymywania egzogennego FIX. W omawianym badaniu fazy 3 kwalifikujący się pacjenci (n=45) ukończyli co najmniej sześciomiesięczną rutynową terapię profilaktyczną egzogennym FIX podczas badania wstępnego (NCT03587116), a następnie otrzymali jedną dożylną dawkę fidanakogenu elaparwowek w dawce 5×1011 kopii genu na 1 kg masy ciała. Uczestnicy badania BENEGENE-2 zostali poddani badaniu przesiewowemu pod kątem obecności przeciwciał przeciw AAV. Skuteczność terapii genowej będzie podlegać dalszej ocenie w ramach długoterminowego badania trwającego 15 lat.
„Firma Pfizer ma ponad 30-letnie doświadczenie w opracowywaniu i komercjalizacji terapii zaburzeń hematologicznych oraz głębokie zrozumienie znaczących wyzwań, przed którymi nieustannie stają ludzie żyjący z hemofilią. Jesteśmy dumni, że możemy rozwijać najnowsze innowacje dla osób żyjących z hemofilią B i jesteśmy zachwyceni potencjałem tej eksperymentalnej terapii genowej” – powiedział dr n. med. Chris Boshoff, dyrektor ds. rozwoju firmy Pfizer. – „Jesteśmy niezwykle wdzięczni tym, którzy biorą udział w badaniu, oraz badaczom, którzy wnoszą wkład w te innowacyjne terapie, ponieważ pracujemy nad uwolnieniem pełnego potencjału terapii genowych dla osób żyjących z hemofilią”.
Firma Pfizer prowadzi obecnie trzy programy fazy 3 badające terapię genową w populacjach pacjentów, w których istnieje duża niezaspokojona potrzeba: hemofilia B, hemofilia A i dystrofia mięśniowa Duchenne’a. Trwa również badanie fazy 3 dotyczące marstacimabu, potencjalnej nowej terapii podskórnej w leczeniu osób z hemofilią A i B z inhibitorami lub bez.
„Obciążenie osób żyjących z hemofilią B jest znaczne, a wielu z nich otrzymuje rutynowe wlewy lub zastrzyki, mogące zakłócać uczestniczenie w codziennych czynnościach, które wielu uważa za oczywiste” – powiedział dr Adam Cuker, Dyrektor Penn Comprehensive and Hemophilia Thrombosis Program. – „Dane z badania BENEGENE-2 pokazują, że ten kandydat na terapię genową jest obiecujący jako potencjalna jednorazowa opcja dla osób żyjących z hemofilią B jako sposób na długoterminowe zmniejszenie obciążeń klinicznych i terapeutycznych”.
Fidanakogen elaparwowek uzyskał status przełomowej terapii, zaawansowanej terapii leków regeneracyjnych (regenerative medicines advance therapy, RMAT) i oznaczenie leku sierocego od Amerykańskiej Agencji ds. Żywności i Leków, a także status PRIority MEdicines (PRIME) i leku sierocego od Europejskiej Agencji Leków. Pfizer omówi uzyskane dane z organami regulacyjnymi na początku 2023 r. Dodatkowe kluczowe dane zostaną również zaprezentowane na konferencji naukowej na początku 2023 roku.
Na podstawie: Pfizer Announces Positive Top-Line Results from Phase 3 Study of Hemophilia B Gene Therapy Candidate