Na łamach Journal of Clinical Oncology opublikowano zalecenia Amerykańskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej (ASCO) dotyczące działań niepożądanych terapii komórkami T z chimerycznym receptorem antygenowym (chimeric antigen receptor, CAR). Nowe wytyczne mają na celu pomoc klinicystom w radzeniu sobie ze zdarzeniami niepożądanymi (adverse events, AE) o podłożu immunologicznym związanymi z terapią CAR-T u dorosłych pacjentów. Ze względu brak wystarczających danych naukowych w piśmiennictwie, nowe zalecenia opierają się na konsensusie multidyscyplinarnego zespołu ekspertów. Omawiane AE obejmują między innymi: aplazję komórek B, zespół uwalniania cytokin (cytokine release syndrome, CRS), zespół neurotoksyczności związanej z komórkami efektorowymi układu immunologicznego czy infekcje. Wszystkie zalecenia opierają się przewadze korzyści postępowania nad potencjalnym ryzykiem.
Zdaniem ekspertów „wraz z rosnącym wykorzystaniem terapii komórkami CAR-T w schematach leczenia nowotworów, konieczne jest, aby klinicyści mieli wiedzę o objawach niepożądanych związanych z tymi środkami, ich monitorowaniu i zalecanym postępowaniu”.
Ogólne wytyczne dotyczące terapii CAR-T zalecają odroczenie leczenia w przypadku czynnej infekcji do czasu jej całkowitego wyleczenia lub opanowania. Zalecane jest również szczepienie pacjentów i ich rodzin przeciwko grypie oraz COVID-19. W przypadku wystąpienia krótkotrwałej toksyczności jako pierwsza linia leczenia u większości pacjentów zalecana jest opieka wspomagająca, a następnie interwencje farmakologiczne dla tych, u których nie obserwuje się poprawy.
U pacjentów z CRS zaleca się zastosowanie antogonisty interleukiny 6 – tocilizumabu. W przypadku wystąpienia toksyczności wyższego stopnia, przedłużającego się lub nawracającego CRS powinien być on zastosowany w połączeniu z kortykosteroidem.
W przypadku wystąpienia zespołu neurotoksyczności związanej z komórkami efektorowymi układu odpornościowego o nasileniu umiarkowanym do ciężkiego wskazane jest skojarzenie kortykosteroidów i leczenia wspomagającego, z uwzględnieniem możliwości szybkiego pogorszenia stanu tych pacjentów. Chorzy, którzy nie wykazują poprawy w ciągu 24 godzin, powinni mieć wykonane powtórne badanie obrazowe ośrodkowego układu nerwowego, a następnie ocenę płynu mózgowo-rdzeniowego. W przypadku gdy objawy ulegną poprawie, należy szybko zredukować dawkę sterydów. Ze względu na fakt, że tocilizumab może nasilać neurotoksyczność, leczenie tego powikłania ma pierwszeństwo przed leczeniem CRS niskiego stopnia, jeżeli oba te objawy występują jednocześnie.
U pacjentów z przedłużającymi sie cytopeniami zalecana jest profilaktyka przeciwbakteryjna i przciwwirusowa przez 6 do 12 miesięcy po zakończeniu terapii. W przypadku wystąpienia powikłań infekcyjnych leczenie uzależnione jest od ciężkości oraz typu infekcji.
Podsumowując, wytyczne i zawarte w nich zalecenia mają na celu pomóc klinicystom w opracowywaniu strategii i najlepszych praktyk umożliwiających szybkie rozpoznawanie, diagnozowanie i leczenie działań niepożądanych terapii CAR-T oraz koordynację współpracy z innymi podspecjalizacjami medycznymi. Pełna treść wytycznych dostępna jest pod adresem: https://ascopubs.org/doi/full/10.1200/JCO.21.01992.
Na podstawie: