W dniu 25 lipca 2024 r. firma Pfizer Inc. ogłosiła, że Komisja Europejska (KE) przyznała warunkowe pozwolenie na dopuszczenie do obrotu DURVEQTIX® (fidanacogene elaparvovec), jako terapii genowej w leczeniu ciężkiej i średnio ciężkiej hemofilii B (wrodzony niedobór czynnika IX) u dorosłych pacjentów bez historii inhibitorów czynnika IX i bez wykrywalnych przeciwciał przeciwko wariantowi AAV serotypu Rh74.
Terapia DURVEQTIX została zaprojektowana tak, aby umożliwić osobom żyjącym z hemofilią B samodzielne wytwarzanie czynnika IX (FIX) za pomocą jednorazowej dawki, zamiast wielokrotnych dożylnych wlewów FIX przyjmowanych co tydzień lub co dwa tygodnie w ramach obecnego standardu opieki.
„Osoby z hemofilią B, które otrzymują obecnie standardową opiekę, ze względu na częste infuzje, są znacznie obciążone pod względem medycznym i leczniczym. Chorzy są narażeni na ryzyko przełomowych krwawień, które mogą prowadzić do bólu i ograniczonej mobilności” – powiedział Alexandre de Germay, dyrektor ds. handlu międzynarodowego i wiceprezes firmy Pfizer. Dodał, że „terapia DURVEQTIX wykazała potencjał długoterminowej ochrony przed krwawieniami po podaniu jednorazowej dawki, zmniejszając lub eliminując krwawienia u odpowiednich pacjentów z hemofilią B. Te wyniki i ich wpływ mogą potencjalnie zmienić opiekę nad chorymi na hemofilię B w Unii Europejskiej”.
Warunkowe pozwolenie na dopuszczenie do obrotu opiera się na wynikach kluczowego badania fazy 3. BENEGENE-2 (NCT03861273) oceniającego skuteczność i bezpieczeństwo DURVEQTIX u dorosłych mężczyzn w wieku 18-62 lat z umiarkowanie ciężką lub ciężką hemofilią B. Badanie BENEGENE-2 osiągnęło swój pierwszorzędowy punkt końcowy dotyczący skuteczności i wykazało statystycznie istotne zmniejszenie rocznego wskaźnika krwawień (ABR) dla wszystkich krwawień (leczonych i nieleczonych) po infuzji DURVEQTIX w porównaniu ze schematem profilaktyki z FIX, podawanym w ramach zwykłej opieki. Skuteczność, oparta na ABR, również pozostała stabilna w okresie od drugiego do czwartego roku po leczeniu. Lek DURVEQTIX był ogólnie dobrze tolerowany, a jego profil bezpieczeństwa był zgodny z wynikami fazy I/II.
To warunkowe pozwolenie na dopuszczenie do obrotu jest ważne we wszystkich 27 państwach członkowskich Unii Europejskiej (UE), a także w Islandii, Liechtensteinie i Norwegii. Zatwierdzenie KE następuje po niedawnych zatwierdzeniach regulacyjnych przez Amerykańską Agencję ds. Żywności i Leków (FDA), gdzie jest używany pod nazwą BEQVEZTM.
Ten kamień milowy opiera się na ponad 40-letnim zaangażowaniu firmy Pfizer w dostarczanie przełomowych rozwiązań poprawiających jakość życia osób chorych na hemofilię. Oprócz DURVEQTIX, Pfizer niedawno poinformował o pozytywnych wynikach badania fazy III nad terapią genową w hemofilii A (giroctocogene fitelparvovec). Ponadto, w ramach badania fazy III oceniany jest marstacimab, czyli nowy inhibitor szlaku czynnika tkankowego w leczeniu osób z hemofilią A i B z inhibitorami i bez nich. Wniosek o licencję biologiczną i europejski wniosek o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu marstacimabu dla kwalifikujących się pacjentów bez inhibitorów są obecnie poddawane przeglądowi odpowiednio przez FDA oraz Europejską Agencję Leków (EMA).
Informacje o DURVEQTIX® (fidanacogene elaparvovec)
DURVEQTIX to terapia genowa, która zawiera bioinżynieryjny kapsyd wirusa adenowirusowego (AAV) i wysoce aktywny wariant ludzkiego genu FIX. Celem niniejszej terapii genowej dla osób żyjących z hemofilią B jest umożliwienie im samodzielnego wytwarzania czynnika FIX za pomocą tego jednorazowego leczenia, zamiast konieczności regularnych dożylnych wlewów czynnika FIX, co jest obecnym standardem opieki.
W grudniu 2014 r. Pfizer nabył licencję na DURVEQTIX od Spark® Therapeutics. Na mocy umowy Pfizer przejął odpowiedzialność za kluczowe badania, wszelkie działania regulacyjne i potencjalną globalną komercjalizację tej terapii genowej.
Informacje o badaniu BENEGENE-2
Badanie BENEGENE-2 jest badaniem fazy III, otwartym, jednoramiennym, mającym na celu ocenę skuteczności i bezpieczeństwa stosowania DURVEQTIX u dorosłych mężczyzn w wieku 18-65 lat z umiarkowanie ciężką lub ciężką hemofilią B (zdefiniowaną jako aktywność FIX w krążeniu wynosząca 2% lub mniej). Głównym celem badania jest ocena ABR u uczestników leczonych terapią genową w porównaniu ze schematem profilaktyki zastępczej FIX, podawanym w ramach standardowej opieki.
Do badania włączono i podano lek 45 uczestnikom. Kwalifikujący się uczestnicy badania ukończyli co najmniej sześciomiesięczną rutynową terapię profilaktyczną czynnikiem FIX podczas badania wprowadzającego (NCT03587116) i otrzymali jedną dożylną dawkę DURVEQTIX w dawce 5 x 1011 vg/kg. Uczestnicy badania BENEGENE-2 zostali przebadani za pomocą zwalidowanego testu zaprojektowanego w celu identyfikacji osób, u których test na obecność przeciwciał neutralizujących wektor terapii genowej był ujemny.
Europejski wniosek o pozwolenie na dopuszczenie do obrotu został oparty na pierwotnej analizie badania BENEGENE-2, która została przeprowadzona, w momencie, kiedy 41 uczestników osiągnęło 15 miesięcy obserwacji, z późniejszym dostarczeniem danych podczas przeglądu, który monitorował niektórych pacjentów do czterech lat. Uczestnicy badania klinicznego będą obserwowani przez łącznie 15 lat, w tym sześć lat w badaniu BENEGENE-2 i do dodatkowych dziewięciu lat w ramach oddzielnego badania fazy III (NCT05568719) w celu poznania długoterminowego bezpieczeństwa i skuteczności DURVEQTIX.
Podsumowując, wyniki pokazują, że DURVEQTIX znacząco zmniejszył częstotliwość krwawień w porównaniu ze standardową opieką. W 15-miesięcznym okresie obserwacji u pacjentów leczonych DURVEQTIX wskaźnik ABR (całkowita liczba krwawień) wynosił 1,44 w porównaniu z 4,50 w okresie wstępnym (p=0,0084), co oznacza zmniejszenie o 68%. DURVEQTIX wyeliminował krwawienia u 62,2% pacjentów.
W odniesieniu do bezpieczeństwa, wykazano, ze lek DURVEQTIX był ogólnie dobrze tolerowany, a jego profil bezpieczeństwa był zgodny z wynikami fazy I/II. Najczęstszym działaniem niepożądanym (częstość występowania ≥5%) zgłaszanym w badaniach klinicznych fazy III i I/II był wzrost aktywności enzymów wątrobowych (transaminaz), który był leczony kortykosteroidami. Nie zgłoszono żadnych poważnych zdarzeń niepożądanych związanych z leczeniem lub związanych z reakcjami na infuzję zdarzeniami zakrzepowymi lub inhibitorami czynnika FIX.
BEQVEZ (fidanacogene elaparvovec-dzkt) Ważne informacje dotyczące monitorowania bezpieczeństwa w USA
Przed rozpoczęciem leczenia produktem BEQVEZ lekarz przeprowadza badanie oceniające obecność przeciwciał przeciwko wirusowi AAVRh74var. Wyniki tego badania pomagają określić, czy pacjent może otrzymać lek BEQVEZ.
Przed otrzymaniem BEQVEZ należy poinformować pracownika służby zdrowia o wszystkich swoich chorobach, w tym o problemach z nerkami lub wątrobą, np. zapaleniem wątroby. Należy również poinformować czy przyjmuje się inhibitory czynnika IX obecnie lub w przeszłości. Dodatkowo należy informować o występowaniu aktywnej infekcji.
BEQVEZ może powodować działania niepożądane, w tym: podwyższony poziom enzymów wątrobowych. U większości pacjentów leczonych produktem BEQVEZ wystąpił podwyższony poziom enzymów wątrobowych i u większości z nich nie wystąpiły żadne dodatkowe objawy. Dlatego też lekarz monitoruje poziom enzymów wątrobowych i aktywności czynnika IX przed podaniem leku BEQVEZ i często po jego podaniu, aby wykryć i zidentyfikować ewentualne podwyższenie poziomu enzymów wątrobowych oraz monitorować reakcję na lek BEQVEZ. Lekarz może przepisać kortykosteroid w celu leczenia podwyższonego poziomu enzymów wątrobowych. W ciągu pierwszego roku po infuzji BEQVEZ należy unikać lub ograniczyć spożycie alkoholu, ponieważ alkohol może zmniejszać działanie BEQVEZ i zwiększać poziom enzymów wątrobowych.
Dodatkowo mogą wystąpić reakcje związane z infuzją, w tym nadwrażliwość i ciężkie reakcje alergiczne (anafilaksja). Należy natychmiast powiadomić pracownika służby zdrowia, jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy nadwrażliwości, które mogą obejmować między innymi niskie ciśnienie krwi, gorączkę, kołatanie serca, nudności, wymioty, dreszcze lub ból głowy.
BEQVEZ może wprowadzać się do DNA komórek w organizmie człowieka. Wpływ tej insercji na te komórki jest nieznany, ale może przyczyniać się do teoretycznego ryzyka wystąpienia raka. Jak dotąd nie odnotowano przypadków choroby nowotworowej spowodowanych leczeniem produktem BEQVEZ.
W przypadku przyjmowania kortykosteroidów należy skonsultować się z lekarzem przed przyjęciem jakichkolwiek szczepień. Należy porozmawiać z lekarzem na temat wszelkich planowanych leków, w tym leków dostępnych bez recepty, suplementów ziołowych i witamin, ponieważ niektóre substancje mogą wpływać na wątrobę i zmniejszać skuteczność BEQVEZ. Pracownik służby zdrowia sprawdza poziom aktywności czynnika IX oraz obecność inhibitorów czynnika IX. Po otrzymaniu produktu BEQVEZ lekarz omawia, czy i kiedy można przerwać profilaktykę, czy należy ją wznowić, a także działania, które mogą być konieczne w przypadku operacji, zabiegów, urazów i krwawień.
Po podaniu produktu BEQVEZ nie należy oddawać krwi, narządów, tkanek ani komórek do przeszczepów.
BEQVEZ nie jest przeznaczony do podawania kobietom. Mężczyźni nie powinni oddawać nasienia i powinni stosować prezerwatywy dla mężczyzn lub nie odbywać stosunków płciowych przez okres do 6 miesięcy po otrzymaniu produktu BEQVEZ.
Pacjenci i opiekunowie powinni zapewnić właściwe postępowanie z wszelkimi materiałami, które miały kontakt z moczem, kałem, śliną, śluzem lub nasieniem pacjenta w ciągu pierwszych 6 miesięcy po infuzji BEQVEZ.
O firmie Pfizer: Przełomowe rozwiązania, które zmieniają życie pacjentów
W firmie Pfizer wykorzystujemy naukę i nasze globalne zasoby, aby dostarczać ludziom terapie, które wydłużają i znacząco poprawiają ich życie. Staramy się wyznaczać standardy jakości, bezpieczeństwa i wartości w odkrywaniu, opracowywaniu i wytwarzaniu produktów ochrony zdrowia, w tym innowacyjnych leków i szczepionek. Każdego dnia pracownicy firmy Pfizer pracują na rynkach rozwiniętych i wschodzących nad poprawą zdrowia, profilaktyką, leczeniem i lekami, które stanowią wyzwanie dla najbardziej przerażających chorób naszych czasów. Zgodnie z naszą odpowiedzialnością jako jednej z wiodących na świecie innowacyjnych firm biofarmaceutycznych, współpracujemy z dostawcami usług medycznych, rządami i lokalnymi społecznościami, aby wspierać i rozszerzać dostęp do niezawodnej, przystępnej cenowo opieki zdrowotnej na całym świecie. Od 175 lat pracujemy nad tym, aby zmieniać świat na lepsze dla wszystkich, którzy na nas polegają. Rutynowo publikujemy informacje, które mogą być ważne dla inwestorów na naszej stronie internetowej pod adresem www.Pfizer.com.